مقدمه
ویزای «فریلنسری» یا ویزای دیجیتال نومد (Digital Nomad Visa – DNV)، یکی از جدیدترین و جذابترین مسیرهای مهاجرتی در اتحادیه اروپاست که برای جذب متخصصان دورکار، فریلنسرهای ماهر و کارآفرینانی طراحی شده است که درآمد خود را از خارج از کشور مقصد کسب میکنند. این ویزا، امکان زندگی در یک کشور اروپایی را فراهم میکند، بدون نیاز به ورود به بازار کار محلی.
در اتحادیه اروپا، این ویزا در قالبهای مختلفی اجرا میشود که دو نمونه برجسته و محبوب آن شامل اسپانیا و پرتغال هستند.
ویزای دیجیتال نومد چیست و چه تفاوتی با ویزای کار دارد؟
ویزای دیجیتال نومد یک مجوز اقامت بلندمدت (نوع D) است که یک تفاوت کلیدی با ویزای کار سنتی دارد:
- منبع درآمد: متقاضی باید اثبات کند که درآمد وی منحصراً از فعالیتهای خارج از کشور مقصد (به عنوان کارمند دورکار برای یک شرکت خارجی یا فریلنسر با مشتریان خارجی) تأمین میشود.
- هدف: هدف این ویزا، زندگی و مصرف در اقتصاد محلی است، نه پر کردن جایگاههای شغلی داخلی.
- سقف درآمد: متقاضی باید حداقل درآمد مشخصی را (بسیار بالاتر از حداقل دستمزد محلی) اثبات کند.
بررسی مسیرهای محبوب دریافت اقامت فریلنسری در اروپا
مسیر دریافت اقامت اروپا از طریق DNV، بسته به کشور مقصد، متفاوت است.
پرتغال Digital Nomad / D7 Visa Update 🇵🇹
پرتغال یکی از پیشگامان این مسیر است. اگرچه ویزای D7 (بازنشستگان/درآمد غیرفعال) وجود دارد، اما مسیر اختصاصی نومد دیجیتال جدیدتر است.
- حداقل درآمد: متقاضی باید درآمد ماهانه حداقل ۴ تا ۵ برابر حداقل دستمزد پرتغال (حدود ۳,۰۴۰ تا ۳,۸۰۰ یورو در ماه در سال ۲۰۲۴) را اثبات کند.
- ماهیت کار: فرد باید کارمند یک شرکت خارجی باشد یا قراردادهای فریلنسری با مشتریان خارجی داشته باشد.
- مزایای اقامتی: این ویزا امکان دریافت کارت اقامت ۱ ساله را فراهم میکند که به دورههای ۲ ساله تمدید میشود. پس از ۵ سال اقامت قانونی، امکان درخواست اقامت دائم و شهروندی وجود دارد.
- مالیات: پرتغال برای سالهای اول اقامت، برنامه مالیاتی جذاب NHR (Non-Habitual Resident) را ارائه میداد که نرخ مالیات بر درآمد خارجی را به صفر یا نرخ ثابت کاهش میداد (این برنامه در سال ۲۰۲۴ دچار تغییرات شده و سختگیرانهتر شده است).
اسپانیا Digital Nomad Visa – DNV 🇪🇸
اسپانیا این ویزا را به عنوان بخشی از قانون استارتآپهای خود در سال ۲۰۲۲ معرفی کرد.
- حداقل درآمد: متقاضی اصلی باید درآمد ماهانه حداقل ۲۰۰٪ حداقل دستمزد محلی (SMI) را اثبات کند (حدود ۲,۵۰۰ تا ۲,۷۰۰ یورو در ماه). برای هر عضو خانواده، این مبلغ افزایش مییابد.
- ماهیت کار: متقاضی میتواند کارمند یک شرکت خارجی باشد، یا فریلنسر با مشتریان خارج از اسپانیا. شرط کلیدی این است که حداکثر ۲۰٪ از درآمد وی میتواند از شرکتهای اسپانیایی باشد.
- مزایای اقامتی: این ویزا برای اولین بار اقامت ۳ ساله میدهد (که پس از آن به صورت ۲ ساله تمدید میشود). پس از ۵ سال اقامت، امکان درخواست اقامت دائم وجود دارد.
- مالیات: اسپانیا یک رژیم مالیاتی بسیار جذاب برای نومدهای دیجیتال ارائه میدهد که به قانون بکهام (Beckham Law) معروف است. این قانون به متقاضی اجازه میدهد به مدت ۶ سال به جای پرداخت مالیات بر درآمد جهانی با نرخهای بالای اسپانیایی (حداکثر تا ۵۰٪)، مالیات خود را با نرخ ثابت ۲۴٪ بر درآمد اسپانیایی (و نرخهای جذابتر بر درآمد جهانی) پرداخت کند. این یک امتیاز مالیاتی بزرگ است.
مدارک کلیدی و الزامات مشترک
علیرغم تفاوتهای جزئی، تمامی برنامههای DNV دارای الزامات مشترک و سختگیرانهای هستند:
- اثبات درآمد مستمر: ارائه صورتحسابهای بانکی و قراردادهای کاری (حداقل ۶ تا ۱۲ ماه گذشته) که نشاندهنده درآمد ثابت و بالاتر از حداقل تعیینشده باشد.
- اثبات کار از راه دور: ارائه نامهای رسمی از کارفرمای خارجی یا قراردادهای فریلنسری که نوع کار و امکان انجام آن به صورت دورکاری را تأیید کند.
- عدم سوء پیشینه: گواهی عدم سوء پیشینه از کشور مبدأ و کشورهای محل اقامت قبلی.
- بیمه درمانی: بیمه درمانی خصوصی معتبر در کشور مقصد برای کل دوره اقامت (حداقل یک سال).
مسیر بلندمدت، اخذ اقامت دائم و شهروندی
هدف نهایی اغلب متقاضیان، کسب اقامت دائم و در نهایت شهروندی اروپا است.
- اقامت موقت (ویزای DNV): اولین مرحله که معمولاً ۱ تا ۳ سال اعتبار دارد.
- تمدید اقامت: تمدیدهای بعدی (معمولاً ۲ ساله) مشروط به حفظ حداقل درآمد و رعایت شرط حضور فیزیکی (معمولاً حداقل ۶ ماه در سال) است.
- اقامت دائم (PR): پس از ۵ سال اقامت قانونی و مستمر (بدون غیبت طولانی)، متقاضی میتواند برای اقامت دائم اقدام کند.
- شهروندی: پس از اقامت دائم، میتوان برای شهروندی اقدام کرد. این مدت در پرتغال ۵ سال از زمان شروع اقامت موقت است، در حالی که در اسپانیا، این مدت معمولاً ۱۰ سال (برای شهروندان غیر لاتین) است.
سوالات متداول درباره ویزای دیجیتال نومد
آیا میتوانم برای یک شرکت در کشور مقصد (اسپانیا/پرتغال) کار کنم؟
به طور کلی خیر، هدف ویزا کار برای خارج از کشور مقصد است. در اسپانیا، حداکثر ۲۰٪ از درآمد شما مجاز است از شرکتهای اسپانیایی باشد. در پرتغال، این محدودیت سختگیرانهتر است.
آیا درآمد باید صرفاً از طریق قرارداد کار باشد یا درآمد فریلنسری پذیرفته است؟
هر دو مورد پذیرفته است. شما میتوانید کارمند دورکار برای یک شرکت خارجی باشید یا به عنوان یک فریلنسر/کارآفرین با چندین مشتری خارجی قرارداد داشته باشید. مدارک باید نشاندهنده فعالیت مستمر (معمولاً برای حداقل ۳ ماه) باشند.
اگر درآمد من نوسان داشته باشد، آیا واجد شرایط هستم؟
بهتر است متوسط درآمد شما در ۶ تا ۱۲ ماه گذشته، به طور پیوسته بالاتر از حداقل مورد نیاز کشور مقصد باشد. موجودی بالای حساب بانکی نیز میتواند نوسانات جزئی را پوشش دهد.
آیا میتوانم اعضای خانوادهام (همسر و فرزندان) را همراه ببرم؟
بله. این یکی از مزایای بزرگ این ویزا است. شما باید اثبات کنید که درآمد شما برای پوشش هزینههای زندگی تمام اعضای خانواده، افزایش یافته است (معمولاً برای هر فرد تحت تکفل، مبلغی به حداقل درآمد اضافه میشود).
آیا با این ویزا میتوانم در سایر کشورهای شینگن کار کنم؟
خیر. این اقامت صرفاً به شما اجازه میدهد در کشور صادرکننده ویزا (مثلاً اسپانیا یا پرتغال) زندگی کنید. شما مجاز به سفر آزادانه در شینگن هستید، اما اجازه کار در کشورهای دیگر را ندارید.
مزیت قانون بکهام در اسپانیا دقیقاً چیست؟
قانون بکهام به شما اجازه میدهد که در ۶ سال اول اقامت خود، به جای مقیم مالیاتی عادی (با مالیات بر درآمد جهانی تا ۵۰٪)، با نرخ ثابت و بسیار جذاب ۲۴٪ بر درآمدی که از اسپانیا کسب میکنید، مالیات بدهید و از بخشی از مالیات بر درآمد جهانی معاف شوید.
تمدید اقامت بر چه اساسی انجام میشود؟
تمدید منوط به ادامه اثبات حداقل درآمد، حفظ بیمه درمانی و رعایت شرط حضور فیزیکی (اغلب ۱۸۳ روز در سال) است.
اگر پس از تمدید، بخواهم برای شرکتهای داخلی کار کنم، چطور؟
پس از چند سال اقامت قانونی و تمدید ویزا، شما میتوانید با درخواست رسمی، نوع اقامت خود را به اقامت کاری یا کارآفرینی تغییر دهید. این فرآیند مستلزم دریافت مجوز کار از مقامات محلی است.
سخن پایانی
ویزای فریلنسری (Digital Nomad) یک فرصت طلایی برای متخصصان است تا با اتکا به درآمد خارجی خود، نه تنها در اروپا زندگی کنند، بلکه در یک مسیر مشخص به سمت اقامت دائم و شهروندی گام بردارند. انتخاب بین پرتغال (با فرآیند سادهتر و سابقه طولانی در جذب مهاجر) و اسپانیا (با مزایای مالیاتی قانون بکهام و اقامت اولیه طولانیتر) باید بر اساس تحلیل دقیق موقعیت مالیاتی و سبک زندگی مورد نظر شما صورت گیرد. این مسیر، آینده مهاجرت متخصصان به اتحادیه اروپاست.