مقایسه ویزای تمکن مالی (خودحمایتی) اسپانیا و فرانسه

مقدمه

ویزای تمکن مالی یا خودحمایتی اسپانیا و فرانسه (معروف به Non-Lucrative Visa – NLV در اسپانیا و Visa Long Séjour Visiteur – VLS-T Visiteur در فرانسه) به افراد ثروتمندی اعطا می‌شود که قصد اقامت بیش از ۹۰ روز در این کشورها را دارند، بدون آنکه بخواهند در آنجا کار کنند. این ویزاها دروازه‌ای برای بازنشستگان و افراد دارای درآمد غیرفعال (مانند اجاره ملک، سود سهام یا حقوق بازنشستگی) جهت زندگی در اروپا فراهم می‌کنند.

الزامات اصلی و حداقل تمکن مالی

نقطه تمایز اصلی ویزای تمکن مالی یا خودحمایتی اسپانیا و فرانسه در محاسبه حداقل درآمد مورد نیاز است که بر اساس قوانین ملی آن‌ها و معیارهای اروپایی تعیین می‌شود.

اسپانیا (Non-Lucrative Visa – NLV) 🇪🇸

ویزای تمکن مالی اسپانیا را بر اساس معیار IPREM (شاخص درآمد عمومی چندگانه) محاسبه می‌کند:

• متقاضی اصلی: نیاز به اثبات درآمد ماهانه حداقل ۴۰۰٪ IPREM است. (تقریباً ۲,۴۰۰ تا ۲,۵۰۰ یورو در ماه یا نگهداری معادل این مبلغ برای یک سال در حساب بانکی).
• اعضای خانواده (هر نفر): برای هر یک از اعضای خانواده تحت تکفل (همسر، فرزندان)، باید مبلغی معادل ۱۰۰٪ IPREM به درآمد یا موجودی حساب اضافه شود. (تقریباً ۶۰۰ تا ۶۵۰ یورو در ماه).
• موجودی مورد نیاز (یک سال): متقاضی باید اثبات کند که مبلغی حدود ۲۸,۸۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ یورو برای سال اول خود در حساب بانکی دارد، به علاوه مبلغ مربوط به هر عضو خانواده.

فرانسه (Visa Long Séjour Visiteur – VLS-T Visiteur) 🇫🇷

ویزای تمکن مالی فرانسه را بر اساس معیار SMIC (حداقل دستمزد قانونی) یا قوانین داخلی سفارت محاسبه می‌کند:

• متقاضی اصلی: متقاضی باید درآمدی معادل یا کمی بالاتر از حداقل دستمزد (SMIC) فرانسه را اثبات کند (تقریباً ۱,۳۹۰ تا ۱,۵۰۰ یورو در ماه). با این حال، سفارتخانه‌ها معمولاً مبلغی بالاتر و امن‌تر را درخواست می‌کنند (حدود ۱,۸۰۰ تا ۲,۰۰۰ یورو در ماه).
• اعضای خانواده: برای هر عضو خانواده، باید مبلغی معادل ۱,۲۰۰ تا ۱,۵۰۰ یورو در ماه به تمکن مالی اضافه شود.
• موجودی مورد نیاز (یک سال): اگرچه حداقل رسمی پایین‌تر است، اما برای اطمینان ویزا، توصیه می‌شود که مبلغی بین ۲۵,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ یورو به ازای متقاضی اصلی در حساب بانکی نگهداری شود.

مزایا و تفاوت‌های اقامتی و سبک زندگی

سبک زندگی و مزایای اسپانیا

• مزیت آب و هوا: آب و هوای مدیترانه‌ای، آفتابی و گرم‌تر اسپانیا برای بازنشستگان و کسانی که به دنبال زندگی فعال در فضای باز هستند، جذابیت زیادی دارد.
• هزینه‌های زندگی: در شهرهای کوچک و مناطق جنوبی اسپانیا، هزینه زندگی (مانند اجاره و خدمات روزمره) معمولاً پایین‌تر از فرانسه است.
• مسیر اقامت دائم: پس از ۵ سال اقامت مداوم، امکان درخواست اقامت دائم (PR) و در نهایت شهروندی وجود دارد.
• شرط حضور: پس از اخذ ویزا و تبدیل آن به کارت اقامت، متقاضی باید حداقل ۱۸۳ روز در سال در اسپانیا حضور فیزیکی داشته باشد تا کارت اقامت خود را تمدید کند.

سبک زندگی و مزایای فرانسه

• مزیت فرهنگی و خدمات: فرانسه به دلیل خدمات درمانی و آموزشی فوق‌العاده باکیفیت و سیستم حمل و نقل پیشرفته، بسیار مورد توجه است.
• سطح اعتبار بین‌المللی: برای برخی، داشتن اقامت فرانسه از نظر پرستیژ بین‌المللی و فرهنگی جذابیت بیشتری دارد.
• شرط حضور انعطاف‌پذیر: اگرچه الزام رسمی حضور وجود ندارد، اما برای تمدید کارت اقامت، بهتر است متقاضی بیش از ۶ ماه در سال را در فرانسه سپری کند. با این حال، این شرط سختگیری اسپانیا را ندارد.

تأثیر مالیات بر تمکن مالی (Tax Implications)

بزرگ‌ترین تفاوت میان مالیات این دو برنامه برای متقاضیان ثروتمند است.

مالیات در اسپانیا، ریسک اقامت مالیاتی

• قانون ۱۸۳ روز: در اسپانیا، اگر بیش از ۱۸۳ روز در سال در این کشور اقامت کنید، به طور خودکار به عنوان مقیم مالیاتی (Tax Resident) شناخته می‌شوید.
• مالیات بر درآمد جهانی: به عنوان مقیم مالیاتی، موظف هستید که تمام درآمد جهانی خود (سود سهام در آمریکا، اجاره ملک در ایران، حقوق بازنشستگی از کشور ثالث) را به دولت اسپانیا اظهار کرده و بر اساس نرخ‌های مالیاتی پیشرو (تصاعدی) اسپانیا مالیات بپردازید. این نرخ‌ها می‌توانند بالا باشند.
• مالیات بر ثروت (Wealth Tax): برخی مناطق اسپانیا (مانند کاتالونیا یا والنسیا) مالیات بر ثروت را نیز اعمال می‌کنند که بر کل دارایی خالص جهانی فرد وضع می‌شود.

وضعیت پیچیده‌تر، ریسک بالاتر برای مالیات در فرانسه 

• قانون اقامت مالیاتی: فرانسه نیز قانون ۱۸۳ روز اقامت فیزیکی را دارد، اما حتی اگر کمتر از ۱۸۳ روز در فرانسه باشید، اگر کانون منافع اقتصادی یا خانوادگی (Center of Vital Interests) شما در فرانسه باشد، ممکن است به عنوان مقیم مالیاتی شناخته شوید.
• نرخ‌های مالیاتی: نرخ‌های مالیاتی فرانسه بر درآمد جهانی نیز بسیار بالا و تصاعدی هستند.
• مالیات بر دارایی املاک (IFI): فرانسه مالیات بر ثروت را حذف کرده اما مالیات بر دارایی‌های املاک (Impôt sur la Fortune Immobilière – IFI) را حفظ کرده است که بر مجموع ارزش املاک و مستغلات جهانی فرد وضع می‌شود.

مقایسه مدارک و فرآیند درخواست

سوالات متداول درباره ویزای تمکن مالی یا خودحمایتی اسپانیا و فرانسه

آیا تمکن مالی باید از درآمد فعال (مثلاً حقوق شرکت) تأمین شود؟

خیر، این ویزا برای درآمد غیرفعال (Passive Income) مانند اجاره املاک، سود سهام، اوراق قرضه، یا حقوق بازنشستگی طراحی شده است. درآمد فعال از کار کردن مورد قبول نیست.

آیا نیاز است کل موجودی یک سال در حساب بانکی کشور مبدأ باشد؟

بله. سفارتخانه‌ها اصرار دارند که متقاضی کل مبلغ مورد نیاز برای یک سال را در حساب‌های بانکی خود در ایران یا سایر کشورها داشته باشد و گردش مالی مناسب نیز ارائه دهد.

آیا می‌توان پس از اخذ ویزا در این کشورها کار کرد؟

خیر. این ویزا صریحاً عدم اجازه کار را نشان می‌دهد. اگر در سال اول کار کنید، در هنگام تمدید با مشکل جدی روبرو خواهید شد. اسپانیا پس از سال اول انعطاف بیشتری برای تغییر نوع اقامت به کارآفرینی دارد.

آیا با این اقامت می‌توان در سایر کشورهای شینگن سفر کرد؟

بله. پس از دریافت کارت اقامت (TIE در اسپانیا یا تأیید OFII در فرانسه)، شما می‌توانید آزادانه و بدون ویزا در کل منطقه شینگن (۹۰ روز در هر ۱۸۰ روز) سفر کنید.

مدت اعتبار اولیه ویزا چقدر است و چگونه تمدید می‌شود؟

ویزای اولیه معمولاً یک ساله صادر می‌شود. پس از آن، اقامت باید برای دوره‌های دو ساله (در اسپانیا) یا یک تا چند ساله (در فرانسه) تمدید شود، به شرط رعایت شرط حضور و ادامه اثبات تمکن مالی.

آیا خرید ملک در روند اخذ ویزا تأثیری دارد؟

خرید ملک در هر دو کشور یک امتیاز مثبت محسوب می‌شود و نشان‌دهنده قصد جدی برای ماندن است، اما جایگزین تمکن مالی ماهانه نیست (برخلاف ویزای گلدن).

اگر کمتر از ۱۸۳ روز در اسپانیا بمانم، آیا باز هم مالیات می‌دهم؟

خیر. قانون ۱۸۳ روز در اسپانیا صریح است. اما در فرانسه، اگر مرکز منافع اقتصادی یا خانوادگی شما در آنجا باشد (حتی با اقامت کمتر از ۱۸۳ روز)، ممکن است به عنوان مقیم مالیاتی شناخته شوید.

آیا مالیات بر ثروت فرانسه (IFI) شامل تمام دارایی‌هایم در ایران هم می‌شود؟

بله. IFI بر ارزش خالص املاک و مستغلات در سراسر جهان (پس از کسر بدهی‌ها) وضع می‌شود، اگر شما به عنوان مقیم مالیاتی شناخته شوید.

سخن پایانی

انتخاب بین ویزای تمکن مالی اسپانیا و فرانسه باید بر اساس تحلیل دقیق اولویت‌های سبک زندگی و پیامدهای مالیاتی بلندمدت انجام شود. اگر آب و هوا، هزینه پایین‌تر زندگی و جامعه بازنشستگان هدف است، اسپانیا گزینه مناسبی است. اما اگر کیفیت خدمات عمومی، میراث فرهنگی غنی و سیستم آموزشی برتر اولویت دارد، فرانسه انتخاب بهتری خواهد بود.

در هر صورت، قبل از اقدام به اخذ ویزای تمکن مالی یا خودحمایتی اسپانیا و فرانسه، مشاوره با یک متخصص امور مالیاتی بین‌المللی برای تعیین دقیق ریسک‌های اقامت مالیاتی ضروری است تا از غافلگیری‌های مالی پس از مهاجرت جلوگیری شود.